نکاتی مهم در خصوص ثبت اطلاعات محل سکونت خانوار و ثبت اطلاعات املاک تحت مالکیت به زبان ساده
۱– هدف از اجرای این طرح چیست؟
درست است که این طرح می تواند دست آوردها و خروجی های زیادی داشته باشد، اما هدف اصلی و انگیزه راه اندازی این طرح، اجرای قانون مجلس در جهت شناسایی خانه های خالی و دریافت مالیات از این خانه ها می باشد.
۲– چرا اصلا باید از خانه های خالی مالیات گرفت؟
به جهت کنترل قیمت مسکن و اجاره بهاء . با اجرایی شدن این طرح و دریافت مالیات از خانه های خالی، دیگر نگه داشتن ملک به عنوان سرمایه مقرون به صرفه نمی باشد و مالکان یا باید مالیات خانه خالی را پرداخت کنند و یا اینکه اجبارا آن را به اجاره دهند(و مالیات بر اجاره پرداخت کنند) که در نتیجه با زیاد شدن مسکن اجاره ای، نرخ اجاره باید افت کند. و یا اینکه به جهت خلاصی از این مالیاتها، اجبارا ملک خود را بفروشند که در نتیجه با زیاد شدن مسکن قابل فروش، قیمت مسکن باید افت کند.
۳– خوب اگر مالکان خانه های خالی به این طرح بی توجهی کنند و اصلا املاک خود را ثبت نکنند، چه اتفاقی می افتد؟
برای افراد حقیقی در سال اول ۶ برابر، سال دوم ۱۲ برابر و سال سوم ۱۸ برابر ارزش عرف اجاره محل مشمول جریمه می شوند که بسیار جریمه سنگینی خواهد بود و برای افراد حقوقی دو برابر می باشد.
۴– خوب قاعدتا فقط مالکان خانه های خالی باید ثبت نام کنند. پس چرا گفتند تمام سرپرستان خانوار اجبارا باید ثبت نام کنند؟!
دولت با استفاده از سامانه های مختلف از جمله کدپستی و امتیازهای آب و برق و گاز و غیره، آمار تمام خانه ها را دارد و تلویحا و در ابتدا به ساکن آن خانه را خالی تلقی می کند. حالا چنانچه سرپرست خانواری تکلیف محل سکونت خود را مشخص نکند، آن خانه خالی تلقی شده و مشمول مالیات می گردد. لذا تمام سرپرستان خانوار باید خانه ای که در آن سکونت دارند را اعلام کنند تا مشمول مالیات و جریمه های سنگین نشوند.
۳– خوب تا اینجا درست و سرپرستانی که مالک خانه هستند، باید محل سکونت خود را اعلام کنند تا خانه آنها مشمول مالیات خانه های خالی نشود. اما چرا سرپرستان خانواری که مستاجر هستند نیز باید ثبت نام کنند؟!
اگر سرپرست خانواری که مستاجر است و محل سکونت خود را در این سامانه اعلام کند و اطلاعات صاحب ملک را ثبت کند و از طرفی صاحب ملک اطلاعات این ملک را به عنوان املاک تحت مالکیت خود ثبت نکند، اینجاست که لو می رود و مشخص می شود که ایشان مالک یک ملک بوده(علی الخصوص اگر سند آن عادی باشد) اما آن را در این سامانه ثبت نکرده است و این اقدام وی فرار از مالیات بر اجاره و مالیات خانه های خالی تلقی شده و عواقب بعدی... و از طرفی اگر صاحب خانه، آن ملک را ثبت کند، با اطلاعات ثبت شده توسط مستاجر منطبق می شود و به بدین نحو و درنتیجه، اقدام مستاجر راستی آزمایی شده است و کدیکتا برای آن مستاجر صادر می شود.
۵– خوب مگر خانه های خالی در شهرهای کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و روستاها از مالیات معاف نیستند؟
- پس چرا سرپرستان خانوار در این شهرها و روستاها نیز باید اجبارا ثبت نام کنند وگرنه جریمه می شوند؟!
- چگونه جریمه ای می شوند؟!
یکی از نتیجه ها و خروجی های اصلی این طرح این است که اطلاعات محل سکونت تمامی سرپرستان خانوار در سراسر کشور مشخص می گردد و برای کدملی تمام سرپرستان خانوار یک کدیکتا اختصاص داده می شود. حالا در نتیجه اگر کدملی سرپرست خانواری این کدیکتا را نداشته باشد و بلاتکلیف بماند، از خدمات دولتی محروم می گردد و در نتیجه جریمه می شود. پس درکل نتیجه می گیریم علیرغم اینکه ملکِ خالی این دست از اشخاص مشمول مالیات نیست، اما حتما باید به جهت هماهنگی با این طرح و دریافت کدیکتا، حتما این ثبت نام را انجام دهند.
نکته:در پایان مشخص شد که ثبت اطلاعات محل سکونت سرپرستان خانوار یک بحث است و ثبت اطلاعات املاک تحت مالکیت بحثی دیگر. یعنی اگر شخصی غیر از محل سکونت خود ملکی دیگر نیز دارد، حتما باید ضمن اینکه آن را ثبت می کند، وضعیت آن را نیز تعیین تکلیف کند.
۷– خوب اگر شخصی ملک خود را این گونه تعیین تکلیف کند که به اجاره و یا در اختیار فلان کدملی است چی؟
- اینجوری که قانون را دور میزند؟
در این صورت وقتی آن کدملی مورد نظر، این ملک را به عنوان محل سکونت خود ثبت نکرده باشد، وی لو می رود و این اقدام تخلف محسوب شده و عواقب بعدی آن… نتیجه می گیریم که شرکت کنندگان در این طرح زنجیر وار به هم مرتبط هستند و ثبت اطلاعات خلاف واقع امکان پذیر نیست.
نکته: در ضمن هر سرپرست خانوار مجاز است و می تواند یک ملک به عنوان اقامتگاه اصلی و یک ملک در شهری دیگر به عنوان اقامتگاه فرعی داشته باشد.
۹– اگر سرپرست خانواری به عنوان مثال در منزل پدری سکونت دارد، آیا هنگام ثبت آن، اجاره ای محسوب می شود؟
نه می تواند رایگان و یا امانی و یا هر مورد دیگری باشد و الزاما اجاره ای محسوب نمی شود
سوالات متداول
- برای خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت به چه سامانهای مراجعه کنم؟
پاسخ: سامانه ملی املاک و اسکان کشور با آدرس amlak.mrud.ir جهت دریافت خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت توسط وزارت راه و شهرسازی طراحی شده و دارای اعتبار است. - دفعه اولی هست که وارد سامانه می شود. پیغام می دهد کد ملی با شماره همراه سازگار نیست. چه کار باید بکنم؟
پاسخ: برای ورود به سامانه لازم است با یک شماره همراه که مالکیت آن برای کدملی شما ثبت شده باشد وارد سامانه شوید. - برای ثبت واگذاری ملک خود در سامانه چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ: لطفا در کنار اطلاعات ملک خود در لیست املاک تحت مالکیت، گزینه ثبت واگذاری ملک را انتخاب نمایید. - خانه به نام من است، اما مستاجر در آن سکونت دارد. چگونه این مورد را ثبت کنم؟
پاسخ: در قسمت افزودن ملک بعد از ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، گزینه “شخص دیگری ساکن است.” را انتخاب کرده و اطلاعات مستاجر خود را در آن وارد نمایید. - در سامانه نشان می دهد خانه من خالیست، اما خالی نیست. چکار کنم؟
پاسخ: لطفا وضعیت اقامت ملک خود را با انتخاب گزینه ثبت یا تغییر ساکن مشخص نمایید. - ملک را فروخته ام یا ساکن دیگری در ملک من سکونت دارد، اما کد رهگیری ندارم. برای ثبت آن چه کنم؟
پاسخ: وارد نمودن کد رهگیری برای ثبت فروش یا سکونت ملک الزامی نیست. - در ثبت ملکم اشتباها اطلاعات نادرستی وارد کرده ام و ثبت نهایی هم کرده ام. برای ویرایش آن چه کنم؟
پاسخ: برای اصلاح اطلاعات ملک روی دکمه ویرایش ملک کلیک کنید. - منظور از اقامتگاه اصلی و فرعی چیست؟
پاسخ: اقامتگاه اصلی اقامتگاهی است که در آن زندگی می کنید و اقامتگاه فرعی اقامتگاه دوم خانواده شماست. - اولین بار است که می خواهم وارد سامانه بشوم (یا رمز عبور خود را فراموش کرده ام). در صفحه سماوا میخواهم کد ملی خود را وارد نمایم، اما کد ملی وارد نمی شود. در این باره چکار باید کرد؟
پاسخ: لطفا اطمینان حاصل کنید از مرورگرهای به روز Google Chrome یا Mozilla Firefox استفاده می کنید. - چگونه مشخصات ملکم را در سامانه اضافه کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت روی گزینه افزودن ملک کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید. - وضعیت سکونت ملکم تغییر کرده است. برای ثبت آن چه کار کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت در کنار ردیف ملک خود روی گزینه ثبت یا تغییر ساکن کلیک کرده و وضعیت جدید سکونت ملک خود را ثبت نمایید. - اقامتگاه خود را در سامانه نمی بینم. چه کار کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه ها روی گزینه افزودن اقامتگاه کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید. - می خواهم اقامتگاه خود را تغییر دهم. چگونه اقامتگاه قبلی خود را حذف کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه ها در کنار ردیف اقامتگاه قبلی خود روی گزینه اتمام سکونت کلیک کرده و تاریخ پایان سکونت در آن را درج کنید. سپس مشخصات اقامتگاه جدید خود را ثبت نمایید. - آیا واحد مسکونی بایستی ۱۲۰ روز به صورت متوالی خالی باشد یا اینکه خالی بودن به صورت غیرمتوالی نیز مشمول مالیات خواهد بود؟
پاسخ: در صورتیکه ملک به مدت ۱۲۰ روز غیر متوالی در طول سال مالیاتی خالی باشد، باز هم مشمول مالیات بر خانه خالی خواهد شد. - در خصوص افرادی که بیش از ۵ واحد مسکونی خالی دارند، آیا بایستی تمامی املاک در یک شهر واقع باشند؟
پاسخ: مهم نیست که واحدهای مسکونی در یک شهر باشد یا در شهرهای مختلف، به هر حال در صورتیکه مالک بیش از ۵ واحد مسکونی خالی باشد، مشمول مالیات دو برابری می شود. - اگر ملکی در طول سال، ۱۲۰ روز خالی بماند، اما مالک آن را فروخته باشد، به طوریکه بخشی از ۱۲۰ روز زمان خالی ماندن، در اختیار مالک اول و مابقی در اختیار مالک دوم باشد، در این صورت آیا مشمول مالیات می گردد؟ اگر بله چه کسی بایستی مالیات را پرداخت کند؟
پاسخ: اگر ۱۲۰ روز از زمان خالی بودن در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات می گردد. - چنانچه ملکی به دلیل فرسودگی قابلیت اجاره دادن نداشته باشد، آیا مشمول مالیات خانه خالی می گردد؟
پاسخ: فرسودگی، ملاک عدم شمولیت در مالیات نیست و به هر حال ملک مشمول مالیات خانه خالی می گردد. - پس از اینکه، مالک اخطار مربوط به مشمول مالیات خانه خالی بودن را دریافت کرد، چه کاری باید انجام دهد؟
پاسخ: به سامانه جهت خوداظهاری مراجعه کند. - دو واحد مسکونی که دارای سند مجزا هستند و تجمیع شده و توسط یک خانوار استفاده می شوند، آیا بایستی به صورت مجزا در سامانه ثبت شوند و خانه خالی تلقی می گردند؟
پاسخ: بله بایستی به صورت مجزا ثبت شوند و اگر یکی از املاک اقامتگاه دوم تلقی نشود، مشمول مالیات خانه خالی می گردد. - حکم ملکی که خریداری شده اما هنوز به مالک جدید تحویل نشده و در فاصله زمان بین خرید تا تحویل نهایی خالی بوده، چیست؟
پاسخ: اگر به میزان ۱۲۰ روز خالی باشد و در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات خانه خالی می گردد. - برای معافیت واحدهای وقفی که مشمول مالیات نمی باشند، چه مدارکی موردنیاز است؟
پاسخ: ملاک استعلام از سازمان اوقاف و امور خیریه است. - آیا واحدهای مسکونی در شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت مشمول مالیات خانه خالی می گردند؟
پاسخ: خیر، مشمول مالیات نمی گردند اما چنانچه اطلاعات آنها در سامانه اظهار نشوند، مشمول جریمه خواهند شد. - در چه صورت واحدهای مسکونی مشمول جریمه مربوط به عدم ثبت ملک می شوند و این جریمه در شهرهای کمتر و بیشتر از یکصد هزار نفر جمعیت به چه صورت خواهد بود؟
پاسخ: واحدهای مسکونی واقع در کلیه شهرهای زیر یکصدهزار نفر جمعیت و روستاهای کشور که هریک از مالک یا بهرهبردار آنها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد در حکم خانه خالی تلقی شده و مشمول جریمهای معادل بیست درصد(۲۰%) مالیات سال اول موضوع ماده (۵۴ مکرر) قانون مالیات های مستقیم و واحدهای مسکونی واقع در شهرهای بالای یکصدهزار نفر جمعیت که هریک از مالک یا بهرهبردار آنها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد، در حکم خانه خالی موضوع ماده (۵۴ مکرر) این قانون محسوب میشوند. - درصورتیکه بهره بردار اطلاعات ملک را در سامانه درج ننماید، تکلیف مالک چیست؟
پاسخ: می تواند با درج کد رهگیری اجاره نامه و یا شناسه سند و رمز تصدیق اجاره نامه رسمی خود از شمول مالیات خارج شود. - اگر محل سکونت فرد تغییر کرد، چه کاری باید انجام دهد؟
پاسخ: ظرف مدت حداکثر یک ماه بایستی اطلاعات محل سکونت جدید را در سامانه ثبت نماید. - مهلت خوداظهاری برای اشخاص حقیقی و حقوقی چه مدت است؟
پاسخ: اشخاص حقیقی و حقوقی از زمان اعلام رسمی خوداظهاری حداکثر دو ماه برای درج اطلاعات فرصت دارند. - مالک اقامتگاه اصلی یکی از اعضای خانوار (مثلا همسر یا یکی از فرزندان سرپرست خانوار) است. نحوه ثبت ملک چگونه است؟
پاسخ: در این حالت سرپرست خانوار لازم است در قسمت مالکیت ملک آن عضو خانوار را به عنوان مالک معرفی کند. این عضو خانوار نیز لازم است به صورت جداگانه وارد سامانه شده و ملک خود را ثبت کند. دقت شود در هنگام ثبت ملک لازم است وی در قسمت اطلاعات سکونت گزینه “شخص دیگری ساکن است” را انتخاب کرده و کد ملی سرپرست خانوار را وارد نماید. همچنین اگر یک ملک به نام چند نفر از اعضای یک خانوار باشد، می بایست همه ی آن اعضای خانوار که دارای سهم هستند جداگانه وارد سامانه شده و ثبت اطلاعات نمایند. - خانه ای خریدم، اما هنوز سند به نامم نشده. چگونه ملکم را ثبت کنم؟
پاسخ: در این موارد لازم است در قسمت نوع سند گزینه “عادی” را انتخاب نمایید. - نحوه ی ثبت اطلاعات املاکی که به صورت اشتراکی و یا چند مالک هستند، چگونه است؟
پاسخ: اگر یک ملک به نام افراد مختلف (یا اعضای یک خانوار) باشد، می بایست همه ی آن افراد (یا اعضای خانوار) که دارای سهم هستند جداگانه وارد سامانه شده و ثبت اطلاعات نمایند. - آیا افرادی که در مرحله ی قبلی وارد سامانه شده اند باید دوباره وارد سامانه بشوند؟
پاسخ: بله، برای ثبت اطلاعات تکمیلی لازم است مجدد وارد سامانه شده و نسبت به تکمیل اطلاعات اقدام نمایند.